ما را دنبال کنید.. ما را دنبال کنید..
بازرسی ارابه های فرود هواپیما به روشهای تست ذرات مغناطیسی و التراسونیک
در این مقاله به بازرسی ارابه های فرود هواپیمای فوکر 100به روشهای تست ذرات مغناطیسی و التراسونیک می پردازیم.
ارابه های فرود هواپیما از مهمترین اجزای هواپیما می باشند که هواپیما را در هر بار فرود به چالش می کشند، لذا طراحی مناسب ارابه فرود، آرامش طول پرواز را تداوم بخشیده و سفری ایمن را به ارمغان می آورد.
هر چند شرکت میسیر- داوتی ( Messier – Dowty ) سازنده تمامی ارابه های فرود ناوگان هواپیماهای ایرباس و فوكر می باشد، ولی در بسیاری از موارد ایران را در لیست تحریم خود قرار داده است.
در سال 1993 میلادی ارابه فرود اصلی یک فروند هواپیمای فوکر شرکت هواپیمایی هلندی، در هنگام عمل هل دادن به عقب یا در اصطلاح تخصصی Push-Back دچار سانحه شد.
در بررسی های به عمل آمده بر روی هواپیما های دیگر با کمک تست های غیر مخرب، هر چند هیچ ترک دیگری در روی قسمت آسیب دیده کشف نشد ولی وجود خوردگی بر روی اغلب اکسل های چرخ هواپیماهای آن شرکت آشکار شد و مشخص شد که رشد خوردگی از نوع پیتینگ بصورت موضعی و در ناحیه اتصال دیسک های ترمز می تواند موجب شکست گردد.
در شکل زیر می توانید قسمت های مختلف ارابه فرود هواپیما را مشاهده کنید.
به همین علت، سازمان هواپیمایی کشوری هلند با صدور دستورالعمل اجرائی و ضروری کلیه کاربران را ملزم به بازرسی تمام ارابه های فرود گرداند و صدور دستورالعمل های تعمیری بعدی به تدریج موجب حذف بازرسی دوره ای از قسمت مذکور گردید.
در سال 2007 میلادی بروز دو مورد شکستگی در ناحیه اکسل چرخ هواپیماهای دست دوم خریداری شده، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران را بر آن داشت تا به بررسی مجدد ناحیه مذکور بپردازد.
با کشف چندین مورد نشانه های ترک از یک سو و شرایط تحریم از سوی دیگر و متعاقب آن کمبود قطعات، احتمال شرایط بحرانی نمایان گردید.
محصولات مرتبط با این مقاله را با لینک های زیر بررسی و تهیه بفرمایید :
دستگاه عیب یاب اولتراسونیک UT TEC800
ست اسپری تست مایع نافذ BYCOTEST PT
ست اسپری PT مایعات نافذ MR CHEMIE
MR CHIMI MT SEt Spray
Raytech ultrasoni flaw detector RFD620
در تصویر زیر شکستگی در ارابه فرود هواپیمای فوکر 100 نسان داده شده است.
دراین بین، دستورالعمل های مختلفی توسط شرکت سازنده هواپیما، جهت نگهداری و حفظ ایمنی هواپیما صادر گشت که به چند مورد از آنها اشاره می کنیم.
1- دستورالعمل 63-32-100-F و 64-32-100-F
در این دستورالعمل ها کاربران ملزم به تکرار بازرسی و تهیه گزارش بازرسی اکسل ارابه فرود و اسلایدینگ ممبر(Sliding Member) توسط روش ذرات مغناطیسی در طی یک دوره مشخص می باشند.
برای آشنایی بیشتر با نحوه بازرسی به شیوه ذرات مغناطیسی، مقاله “آزمایش مایعات نافذ چیست: 5 مرحله تست مایعات نافذ” را مطالعه کنید.
2- دستورالعمل 68-32-100-F
به منظور افزایش لقی یاتاقان چرخ و اسلایدینگ ممبر و افزایش مقاومت آنها در برابر سایش وخوردگی بین بخش ترمز و لبه اسلایدینگ ممبر، این دستورالعمل صادر شد که در آن به دو نوع تعمیر ویژه اشاره شده است که عبارتست از اصلاح قطر یاتاقان های اکسل وماشینکاری وجه B که این موارد شرایط را برای پوشش دهی ثانویه فراهم می کند.
این پوشش دهی شامل کُرُم (Chromium Plate)، کادمیوم (Cadmum Plate) و نیکل (Nickle Plate) است.
3- دستورالعمل بازرسی تست فرا صوت یا تست التراسونیک Ultrasonic
به منظور اطمینان از وجود یا عدم وجود ترک، دستورالعمل مخصوص با روش تست التراسونیک توسط تیم تست های غیر مخرب هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران تدوین شد.
در این دستورالعمل با کمک ترانسدیوسر (Transducer) 45 درجه 5 مگاهرتز، دستگاه عیب یاب و قطعه آزمایشی مخصوص که ویژه این بازرسی طراحی شده، ناحیه لبه اکسل، مورد ارزیابی قرار می گیرد.
تصویر زیر، دستگاه عیب یاب التراسونیک ریتک مدل Raytech RFD620 مورد استفاده در تست التراسونیک اکسل ها می باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تست التراسونیک، مقاله “آموزش تست آلتراسونیک با استفاده از پراب عمودی” را بخوانید
به طور کلی مراحل بازرسی ارابه فرود هواپیمای فوکر 100 با روش ذرات مغناطیسی و فراصوت به شرح زیر است.
1- شناسایی ارابه های فرود تعمیر نشده مطابق اسناد و نیز بررسی دقیق قسمتهای مهم آن.
2- انجام بازرسی به روش غیر مخرب ذرات مغناطیسی روی قسمتهای مورد نظر ارابه.
اسپری هایی که برای تست ذرات مغناطیسی استفاده می شود، ساخت شرکت های MAGNAFLUX ، MR chemie ، BYCOTEST هستند.
3- در صورت وجود نشانه های ترک، انجام بازرسی التراسونیک مطابق دستورالعمل تدوین شده توسط هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران.
4- برگشت قطعات باز شده به حالت اولیه در صورت عدم کشف نشانه های ترک و تهیه گزارش.
5- برداشت پوشش فلزی در نقاط مشکوک در صورت وجود نشانه ترک مطابق دستور العمل خاص خود.
6- بازرسی نقاط مشکوک با کمک ذرات مغناطیسی.
7- تمیز کاری و پوشش دهی مجدد و برگشت قطعات باز شده به حالت اولیه در صورت عدم وجود ترک و تهیهگزارش مربوطه
8- تعویض ارابه فرود در صورت کشف ترک.
10-ارسال ارابه فرود دارای ترک به بخش آزمون های غیر مخرب جهت بررسی و تحقیق بیشتر و تهیه گزارش مربوطه
مزایای تست التراسونیک و ذرات مغناطیسی در بازرسی ارابه های فرود هواپیما
در بازرسی به روش ذرات مغناطیسی این احتمال وجود دارد که ترک های سطحی مربوط به پوشش کُرُم به عنوان ترک فلز پایه در نظر گرفته شود،
از طرف دیگر از آنجا که هنگام تعمیر قطعه مذکور این احتمال وجود دارد که به علت آلودگی سطوح، در بعضی از نقاط پیوستگی لازم وجود نداشته باشد، در بازرسی التراسونیک نیز ممکن است جدایی پوشش از فلز پایه به عنوان نشانه ترک درنظر گرفته شود.
لذا با بررسی دقیق قسمتهای دارای نشانه ترک و آزمایش ذرات مغناطیسی و التراسونیک به شکل همزمان، می توان به راحتی از وجود عيوب آگاه شد.
همچنین باید توجه داشت که روش های دیگر مانند رادیو گرافی، جریان گردابی، مایعات نافذ، ترموگرافی و سختی سنجی فلزات، هر چند در کمک به تشخیص عیوب می توانند مفید واقع شوند ولی با توجه به محدودیت های موجود، امکان بررسی دقیق را فراهم نمی آورند.
